Doorzoek het forum
Zoeken met Startpagina
Startpagina Thema's
aardappel.pagina.nl
Door Emile Bode,
Deze column heb ik meer dan een half jaar geleden geschreven, maar hij lag nog te sudderen in mijn map ?Mijn documenten/Huishoudtips/Nog publiceren?. Ik wist namelijk niet of ik u moest lastigvallen met mijn opvattingen, ook al omdat het niets te maken heeft met huishoudtips maar wel met huishoudgeld.
Sinds de invoering van de euro in 2002 vraag ik me af hoe mensen met een minimum- tot modaal inkomen kunnen rondkomen. Zeker als ze ook nog alleenverdiener zijn en opgroeiende kinderen hebben. Je wordt namelijk genaaid waar je bijstaat. Misschien vindt u dat een onbetamelijk woord, maar in ons informele taalgebruik betekent het gewoon bedriegen.
In 1960 bedroeg het brutominimumloon, omgerekend in euro?s, ?0,97 per uur. Nu, 47 jaar later, ?5,69. Dat is een verhoging van 587%. Zeg maar bijna 6x zo veel.
Dat lijkt een mooi welvaartsstreven. Maar in 1959/1960 kostte de eerste eigen woning van mijn vader en moeder zaliger aan de Goeman Borgesiuslaan 9 in Naarden ?13.000. Nu doen deze rijtjeshuizen ?350.000. In juli stond trouwens nummer 13 te koop. Dat is een stijging van 2600%, dus 26 keer zo duur. De vraag is dus: was u beter af als werkman in 1960 of in 2007?
Tijdens de invoering van de euro in 2002 heb ik tal van reportages geschreven over de dure euro. Ik kreeg duizenden reacties, maar de politiek ? de populaire en overgewaardeerde oud-minister Zalm voorop ? wuifde alle kritiek terzijde en de vakbonden zijn natuurlijk geen glimp meer van de tijden van (laten we zeggen) wijlen Herman Bode.
Waarom deze boosheid in plaats van schoonmaaktips en vlekkenverwijderaars? Dat komt omdat ik een tijdje geleden een dagje in Utrecht winkelde. We waren met zijn vieren en we bestelden bij een friteszaak vier kleine frites met mayonaise. Kosten: ?9,80. Dat zijn meer dan 21 oude guldens. Per stuk kost een zakje frites 5,39 in oude guldens. Daar moeten sommige mensen een uur voor werken.
In 1960 kostte een klein zakje frites met mayonaise 25 oude centen. Dat weet ik omdat ik een boek over de jaren zestig ga schrijven en alle kranten en alle advertenties aan het lezen ben. Weet u nog, oudere jongere? Een frietje voor een kwartje. Dat zijn 11,5 eurocenten met een klodder mayonaise. En ook nog een puntzakje, een houten vorkje en gefrituurd in dat heerlijke en ongezonde ossenwit, maar dat wisten we toen nog niet. Frites is dus in 47 jaar tijd 21 keer duurder geworden. Dat is 2100%.
Is dat openlijke diefstal? Ja, want vet en aardappelen zijn de afgelopen 47 jaar helemaal niet 21 keer duurder geworden. In 1960 kostte een kilo aardappelen omgerekend 11 eurocent. Nu betaal ik in het dorp 75 eurocenten. Dat is zeven keer zo veel, maar niet 21 keer.
Ik kan het goed betalen, daar niet van, en de Utrechtse frites was van uitstekende kwaliteit, maar het blijft schandalig. Er is nooit een politicus in de Tweede Kamer die zich over deze en andere prijsopdrijvingen druk maakt. Zelfs niet van de SP.
Frites zijn een extreem voorbeeld, want heel veel andere prijzen zijn lang niet zo snel gestegen of zelfs in relatief en/of absoluut opzicht gedaald. Zo kostte een retourticket Amsterdam-New York in 1960 bijna 1500 oude guldens. Een vermogen. Een kleine televisie deed 900 oude guldens.
Een kratje bier is in 47 jaar ?slechts? 400% duurder geworden, een ei maar 2x zo duur. Melk kostte in 1960 40 oude centen per liter, nu 60 eurocent en is daarmee bijna 3½ keer duurder geworden.
Frites zijn dus een uitzondering. Kan iemand mij vertellen hoe dat komt? En kunt u nog rondkomen of leeft u in stille armoede? Reageer! De leukste inzendingen worden beloond met een hele serie huishoudboeken van mijn hand die eind dit jaar verschijnt. Na mijn vakantie, begin september, kom ik erop terug. Ik blijf overigens thuis, want de frites in Nederland zijn veel lekkerder dan in het buitenland.
Lees hierover meer in de Telegraaf van vandaag
